Nou, vooruit dan maar. Nog één Staaltje dan. Dit keer, voor de niet-Groningers, nog ondertiteld ook. En niet met een zeikerige prutsclip met hoogspanningsmasten en schaapjes erbij. Gewoon, een klein minuutje Ede Staal zoals hij was.
Categorie: "Zij maakten Nederlands"
Gronings dialect van Staal II
Ooit heb ik hier aandacht besteed aan de Groningse troubadour Ede Staal (1941 – 1986). Voor wie hem nog niet kent: nu is je kans om hem te leren kennen.
De opperste Opperlandicus
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun
creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Hugo Brandt Corstius (1935).
Veel generatiegenoten van mij verwijten intellectuelen van de babyboomgeneratie nogal eens van azijnpisserij. Ik begrijp dat verwijt niet helemaal. Want wat is er tegen zuur gezeik? Helemaal niets, zolang het maar goed gebeurt. Iemand die dat kan is Hugo Brandt Corstius, alias Piet Grijs, alias Battus, alias Stoker en de lijst gaat verder en verder.
De eerste vrouwelijke schrijfster van onze taal
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun
creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Hadewijch (1210?-1248?).
Soms kijk je als blogger wel eens kritisch naar je eigen werk. Toen ik eens bladerde door de oudere berichten in deze rubriek, viel me een ding op. Alle taalvernieuwers die ik tot nu toe genoemd heb, zijn of waren mannen. Alsof vrouwen geen bijdrage aan onze taal geleverd te hebben! Hoog tijd om de oudst bekende schrijfster in ons taalgebied te behandelen: Hadewijch.
Zelfverzonnen woorden die vier eeuwen meegaan
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Simon Stevin (1548-1620).
In alle Europese talen heet het mathematica of een variant hierop. Behalve in het Nederlands. Hier het deze wetenschap ‘wiskunde’. Hetzelfde geldt voor fysica (‘natuurkunde’) en equator (evenaar). Dat we hier Nederlandse woorden voor hebben, danken we aan Simon Stevin.
Klikspaan durfde jongerentaal te gebruiken
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun
creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Johannes Kneppelhout alias Klikspaan (1814-1885).
Dacht u, toen u het bericht van deze morgen las, "Onze taal verloedert?" Dat is niet zo erg, want dat is een normale reactie. Al eeuwen gaat het op deze manier. Zo vonden taalpuristen het in 1841 maar niks dat Klikspaan in zijn boek Studenten-typen het woord ‘jullie’ gebruikten. Dat was voordien alleen maar een dialectwoord. Keurige schrijvers hadden het over ‘U edelen (Ued.)’ of ‘je lui’.
De tekenaar die taaltovenaar werd
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun
creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Marten Toonder (1912-2005).
Kommer en kwel, denkraam, als je begrijpt wat ik bedoel, en zo kunnen we nog een tijdje doorgaan. Boeken zijn volgeschreven over het taalgebruik van Marten Toonder en de invloed die dat gehad heeft. Het is vandaag precies een jaar geleden dat deze taaltovenaar overleed.
Peter Koelewijn, de vader van de Nederrock
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun
creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Peter Koelewijn (1940).
Met deze hete dagen vallen de mussen van het dak. Dat doet me denken aan een verhaal dat iemand mij vertelde. Haar vader kroop tijdens zijn jeugd, in de jaren vijftig, regelmatig op het dak van de schuur van de buurman. Die riep dan kwaad: "Kom van dat dak af! ‘k Waarschuw niet meer." Deze woorden werden opgevangen door een 19-jarige jongen, die nog een huis verder woonde. Dat was Peter, de zoon van vishandelaar Koelewijn.
Hubert Lampo, de enige echte magisch-realist van onze literatuur
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met hun
creativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Hubert Lampo (1920 – 2006).
De komst van Joachim Stiller. Wie heeft hem niet op de middelbare school voor zijn boekenlijst gelezen? En net zoals Godot niet komt opdagen in Wachten op Godot verschijnt Joachim Stiller ook nooit. Of toch wel? In elk geval wordt iedereen steeds stiller, van angst.
Willem zette de Nederlandse literatuur op de wereldkaart
Grote geesten beïnvloedden in de loop der eeuwen onze taal met huncreativiteit. Wie waren zij en wat was hun bijdrage? Deze week: Willem die Madocke maakte (dertiende eeuw).
We weten bijna niets over Willem die Madocke maakte, behalve dat hij Willem heette en, behalve het beroemde Reynaert de Vos, Madocke maakte. Wat dat was, weet ook niemand zeker.