Categorie: "Beroerde vertalingen"

Onlangs had ik een lezing van iemand die het telkens over Siro Difet had. Siro Difet bleek eigenlijk Zero Defect te zijn. Zo had hij het even later ook over low proppebilletie en saiduffects (side effects), in een soort eigen Engels. In de NRC las ik dat je er melding bij ze van mag maken als het je teveel stoort dat er Engelse woorden in krante-artikelen zitten. Journalisten, eigenlijk voornamelijk de columnisten, en tv-presentatoren gebruiken volgens de NRC ombudsman ook veel Engelse woorden, als gevolg van de ontwikkeling van de samenleving. Zo hebben ze het al gauw over mind fuck, funshoppen, outplacement, close up, selebbrities, en glemmer. Wat ik leuk vindt is dat Siro Difet ineens helemaal niet Engels klonk. Het klonk heel erg…ja, zeeuws bijna. Wat dan wel weer aardig is, dat de dialecten ook worden verrijkt.

In het tv programma Andermans Veren ging het afgelopen Zaterdag 19 juni over taalgrappen in cabaret en conference. Vooral woordgrappen en woordrollen waren sterk vertegenwoordigd door o.a. Toon Hermans, en Gerard Cox. Het was erg grappig en een van de scenes ging dan ook over vertaalde scheldwoorden. Een prick of bumblebee was dan een kloothommel. Een liquorice dick was een droplul. Voor wie het niet gezien heeft en wenst te lachen om taalgrappen, raad ik aan om het even op te zoeken op www.uitzendinggemist.nl

‘Ik had het gevoel dat ik midden op een etiquette kruising stond. Tien jaar regels en geboden vlogen op hoge snelheid voorbij. Ik besloot de belangrijke regel ‘stop nooit te veel eten in je mond’ te volgen. Dus ik pakte mijn mes en zaagde er op los. Dat lukte niet. Het mes stuiterde alleen maar op en neer en maakte nog geen inkeping in het gladde oppervlak van de slak…

Commentaar: Wat is dat, een etiquette kruising???  Een mes dat stuitert, hoe kan dat???? Een mes dat geen inkeping kan maken in een slak? Is die slak van beton of zo?
Sorry hoor.

‘Er waren studenten in tanktopjes met zonnebril op en oudere linkse mensen met afhangende schouders en lichte jacks (duidelijk degenen die deze protesten de eerste keer hadden gevoerd) met hun grijzende haar in plukken rechtop hun hoofd terwijl ze onder het spandoek van de plaatselijke afdeling van de vakbond een laatste sigaret stonden te roken….’

Sorry hoor.

Beroerder kan het toch bijna niet?

En… hoe lang gaat deze zin nog door?

Zijn witte tanden deden me denken aan witte meeuwen en ik bedacht me hoe Amerikaans ik moest lijken, en hoe on-Europees, zoals ik daar stond met mijn veel te grote lichaam in een smal, frans jurkje, zojuist gekocht in de leukste winkel van Parijs. Toch maakte hij me, ondanks mijn schaamte, vrolijk over mijzelf terwijl hij daar stond met zijn nonchalante visserskleding, gebruind en met pretlichtjes in zijn ogen. En ineens, terwijl de zonovergoten terrassen vol zaten met vrolijk gekleurde geklede mensen, voelde ik mij als een klein meisje die net haar favoriete lolly had gekregen. Ik lachte, en hij lachte terug, en ik kreeg zin om te dansen….en….

Uit de serie: Beroerde vertalingen uit het Amerikaans-Engels, voor sneu-e, zij-ige Nederlandstalige boeken

In Margriet lees ik een beroerd geschreven stukje van ene Florence over haar kat. Het sneue stukje gaat als volgt. Florence beweert ‘s nachts vreselijk te zijn geschrokken van haar kat Charlie, die midden in de nacht op haar hoofd sprong, terwijl zij sliep, om haar zogenaamd voor iets ‘te waarschuwen’. Hierop beweert zij vreselijk hard te hebben geroepen: “Wat doe jij nou, gekke kat?” om vervolgens opnieuw te worden opgeschrikt door een hoop kabaal beneden in de keuken. Beneden aangekomen ziet ze inderdaad een man wegrennen door de achtertuin, ‘de nacht in.’ Gevolg: Florence voelt zich opgelucht, laat die man verder voor wat ie is, gaat zitten en schrijft vervolgens een lovend artikel over Charlie haar held, naar de redactie van dit blad. Het blad die dit ook nog ‘hartekreet’ noemt, denkt hier mee een enorm mooi sentimenteel artikel te hebben gescoord en plaatsen het.

Het zou inderdaad geweldig mooi zijn als het waar was. Echter, ik geloof helemaal niks van dit soort artikelen in vrouwenbladen, die Nederlandse vrouwen aanspreken op hun sentiment. Dit artikel barst van de aanwijzingen dat het verzonnen is of op zijn minst overgepend. Ten eerste de naam van onze dweepzieke hysterica. Florence. Ooit wel eens iemand ontmoet die Florence heet? Ja, in Amerika. Florence Nightingale. Die heette zo. Maar verder ken ik niemand die zo heet. Haar kat draagt de nobele naam Charlie. Ook al Amerikaans Engels. Dat kan geen toeval zijn. Ook praat Florence heel Amerikaans als ze schrikt: “Wat doe jij nou gekke kat?” roept ze uit als die kat naar haar smoel sprint. Dat klinkt mij volslagen idioot in de oren. Welke persoon die zich half doodschrikt zegt nou ‘gekke kat’. Niemand toch?  Wanneer je je echt rotschrikt roep je iets van ‘hee, stom beest’ of ‘wat doe jij nou, sukkel?’ maar niet ‘gekke kat.’ Die uitdrukking is volgens mij een rechtstreekse vertaling van ‘crazy cat’. In het Amerikaans Engels heel normaal om te doen, want voor Amerikanen is alles ‘crazy’; zelfs hun eigen auto is ‘ a crazy guy’.

Inhoudelijk klopt er ook geen jota van. Florence beweert dat ze haar kat voortaan ELKE ZATERDAG (dat is 52 zaterdagen per jaar) voor de REST VAN ZIJN LEVEN (en sommigen worden twintig jaar oud!) een visje van de markt krijgt. Wat is dat nou voor een onzin? Wat overdreven. Ze kan hem toch gewoon iets lekkers geven en een aai over zijn bol en dan gewoon de politie bellen om aangifte te doen? Voor de rest weet Charlie toch niet wat hij heeft gedaan. Een kat denkt maar aan een ding en dat is zijn eigen hachje en dat jij je de hele tijd uitslooft voor hem zal hem een rotzorg zijn. Dat raakt hem helemaal niet. Dus dat idee vind ik ook al heel erg Amerikaans.En dan dat visje. Dat is rechtstreeks verzonnen. Er is geen kat meer, zeker niet in Amerika, die niet gewoon uit een blik vreet. Alle katten krijgen supervoeding, helemaal door gesyntethiseerd. Dus zeker geen visje waar de plasticdeeltjes nog in zitten uit The Atlantic.

Ten tweede die veronderstelling dat ie haar heeft gewaarschuwd.  Een kat is helemaal niet in staat om een of andere vent te herkennen als inbreker om dan ook nog bij vol bewustzijn op het gezicht van Florence te springen om haar te waarschuwen. Een kat herkent zichzelf niet eens in de spiegel, laat staan dat ie een vent herkent die ‘s nachts ergens binnenloopt. Bovendien, katten lopen zelf ook ‘s nachts keukendeur uit, keukenraam in en het zal hen een worst wezen of er een vent in de keukenla zit te rommelen. Nee, waarschijnlijk was Charlie juist dolgelukkig dat er ‘s nachts weer eens wat leven in de brouwerij was. Die sprong op haar smoel was een vreugdesprong als je het mij vraagt.

Het allerdebielste is dat Florence Charlie een held noemt. Een held? Wat is dat voor uitdrukking? Dit kan toch alleen maar overgepend zijn door een of andere luie schrijfster, uit een Amerikaans blad? Ze bedoelt HERO. In het Engels klinkt het best aardig. Maar in het Nederlands wordt het beroerd sentimenteel. Sneu. Zij-ig. Nogal Op Volle Toeren.

De Margriet heeft te weinig geinvesteerd in deze pennevrucht. Zo hadden ze op zijn minst advies kunnen geven aan Florence, als Florence al bestaat. Dat ze misschien niet ‘s nachts artikelen moet sturen naar hen. Deze nachtelijke dramas zijn niets voor haar en erover schrijven al helemaal niet. Vervolgens hadden ze haar kunnen adviseren om haar man te vragen niet meer zoveel op reis zal gaan voortaan (ze was alleen die nacht) om haar te kunnen kalmeren in tijden van nachtelijke kakafonie. Florence Nightingale had het ook regelmatig benauwd. Een mooie nieuwe beddeset had veel troost geboden. Dan had dit blad ook meer indruk gemaakt.