In het ABC van Nederlandse straatnamen komt elke week een
bijzondere straatnaam in Nederland aan bod. Deze week is G aan de beurt: de Gapersteeg in Amsterdam.
De
Gapersteeg is een van de vele steegjes die het Rokin verbindt met de
Kalverstraat. Nabijgelegen smalle straatjes, zoals de Spaarpottensteeg en de
Duifjessteeg, hebben ook opvallende namen. In dit levendige deel van de
hoofdstad is altijd wel geluid en drukte. Des te opvallender dat er
hier gegaapt wordt, middenin een city that never sleeps.
Waarschijnlijk heeft dat gapen ook weinig met slapen te maken.
De kans is zeer groot dat er in vroeger tijden een drogisterij of een
apotheker in of nabij deze steeg was. Lange tijd konden veel mensen niet
lezen, terwijl wel iedereen af en toe medicijnen nodig had. Om
potentiële klanten te laten zien dat ergens een apotheek stond, hingen
apothekers hun symbool op hun gevels. De gaper.
Een gaper is
gewoon een beeld van een groot, gapend hoofd. Van 1500 tot 1900 hing er
zo eentje bij elke apotheker of drogist aan de gevel. De gaper heeft
zijn mond wijd opengesperd, omdat hij op het punt staat een medicijn in
te nemen. Deze manier om reclame te maken voor je medicijnenzaak was
typisch Nederlands.
De
meeste gapers in Nederland zijn verdwenen. Er is in het Utrechtse
Maarssen nog een museum waar 150 gapers te bewonderen zijn: het
drogisterijmuseum. Daarnaast schijnen nog zo’n dertig exemplaren nog ‘in het wild’ voor te komen.
Lees ook:Onsmakelijk poepverhaal
Lees ook:Jodenstraat: veel geharrewar, weinig joden
Lees ook:Repelen en hekelen in de Zwingelput
Lees ook:Niemand weet waarom de graaf grijs is
Lees ook:Doopsgezinden zijn te vinden met Vermaningen