In het ABC van Nederlandse straatnamen komt elke week een
bijzondere straatnaam in Nederland aan bod. Deze week is N aan de beurt: de Nieuwe Nieuwstraat in Amsterdam.
Ter ere van de lancering van de blog
amsterdam.blog.nl behandel ik vandaag maar weer eens een Amsterdamse
straat. Voor de Rotterdammers: sorry! Maar jullie komen ook een keer
aan de beurt, dat beloof ik. Enfin, in onze hoofdstad wemelt het van
de straten die beginnen met ‘nieuw’: Nieuwmarkt, Nieuwendijk, en
Nieuwezijds Voorburgwal. Van al deze straten is de Nieuwe Nieuwstraat
natuurlijk de koning, al is het eigenlijk maar een smal steegje.
Het leuke van al deze nieuwe straten is
dat ze geen van allen echt kakelvers te noemen zijn. Ook de Nieuwe
Nieuwstraat niet. Uit recente opgravingen blijkt dat hier in het
begin van de dertiende eeuw al bewoning was. Het slot van de Heeren
van Amstel zou hier hebben gestaan. Deze hoek van Amsterdam is het
langst bewoonde deel van de stad. Waarom heten zoveel straten in dit
gebied dan ‘nieuw’?
In de middeleeuwen had Amsterdam twee
kerken. De ene was iets ouder dan de andere. Daarom heette de ene
kerk de Oude Kerk en de andere, aan de Dam, de Nieuwe kerk. Beide
kerkgebouwen staan er trouwens grotendeels nog. De stad werd verdeeld
in twee parochies. De ene helft van de stad bleef naar de Oude Kerk
gaan en heette daarom de Oude Zijde. De westelijke, oudste helft
gingen bidden in de Nieuwe Kerk en werd daarom de Nieuwe Zijde
genoemd.
De tweede ‘Nieuw’ is verklaard. Maar
waar komt de eerste ‘Nieuwe’ dan vandaan? Dat heeft te maken met het
feit dat deze straat ontstaan is na een doorbraak. In de middeleeuwen
stond op deze plek een klooster. Na 1575 besloten de Amsterdammers
dat ze protestant zouden worden, de zogenaamde alteratie. Het
klooster verdween daarom en op die plek werden huizen en winkels
gebouwd. Een nieuwe straat aan de Nieuwe Zijde.
Toen was de straat inderdaad nieuw, in
tegenstelling tot de nabijgelegen Oude Nieuwstraat, die kennelijk nog
ouder is. Nu is de straat vier-en-een-kwart eeuw oud, maar de naam is
gebleven.
bron foto: heemschut.nl
Lees ook:Nonnen genoeg voor de Lange Jufferstraat
Lees ook:Het huis van de stier in middeleeuws Oss
Lees ook:Flink wat tiend betalen
Lees ook:Een statig Plein met een onooglijke naam
Lees ook:Streng kijken naar het ‘Jat’