"Ben eens stil", riep de meneer Hendrickx, onze meester op school, vroeger tegen de klas. Een hele normale uitdrukking, dacht ik. Ook al ben ik zelf meer geneigd "Wees eens stil" te zeggen. Maar sommige mensen denken dat dat geen Nederlands is. Dat lees ik op Taalkoeien.
Nu heb ik hier laatst met een Neerlandicus, wiens naam ik niet meer weet, over gesproken. Hij vertelde dat dat ‘wees’ de gebiedende wijze is van ‘wezen’, net zoals ‘ben’ de imperatief is van ‘zijn’. (Ja, en woordgrapjes met mijn voornaam heb ik al genoeg gehoord.) ‘Wezen’ en ‘zijn’ zijn synoniemen.
Beide vormen zijn volgens deze naamloze juist, alleen is ‘wees eens stil’ in het Standaardnederlands een stuk algemener. ‘Ben’ als gebiedende wijze is vooral gebruikelijk in Noord-Brabant en Nederlands Limburg. Ook in Oost- en Noord-Nederland schijnt het voor te komen, heb ik gehoord. Maar dat kan vooralsnog niemand bevestigen.
Lees ook:Het weze ze vergeven
Lees ook:Het Nederlandstalige Syldavië
Lees ook:Langste straatnamen in Nederland en Vlaanderen
Lees ook:Van Lodewijk naar Wiet
Lees ook:De dooddoener ‘duhuh!’